Στις 21-04-2023 υπογράφηκε η σύμβαση για το έργο «Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, και Συντήρηση του τμήματος Χερσόνησος – Νεάπολη, με Σ.Δ.Ι.Τ.», με συμβαλλόμενα μέρη το Ελληνικό Δημόσιο και την εταιρία ειδικού σκοπού «Πασιφάη Οδός Α.Ε.», με μετόχους τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε., την ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. και την INTRAKAT, ως Ιδιωτικό Φορέα της Σύμπραξης (ΙΦΣ).
Το κόστος του έργου είχε εκτιμηθεί σε 295 εκατομμύρια ευρώ παρούσα αξία και ως χρόνος κατασκευής είχαν τεθεί τα τέσσερα έτη, δηλαδή το έργο έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στις 21-04-2027.
Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όσο απλά προέβλεπε η σύμβαση, καθώς το Ελληνικό Δημόσιο έπρεπε να παραδώσει στον ΙΦΣ μέχρι 21-04-2024 τους λοιπούς χώρους κατασκευής του Έργου αλλά τελικά τους παρέδωσε τμηματικά στις 16-04-2025 και 12-05-2025, δηλαδή ένα χρόνο αργότερα, και αυτό συνιστά συμβατικό Γεγονός Αποζημίωσης.
Έτσι, πριν από μερικές ημέρες, στις 07-10-2025, η κυβέρνηση, δια του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, αποφάσισε ότι με ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου ο χρόνος κατασκευής του έργου παρατείνεται κατά 14 και πλέον μήνες και μετατίθεται στις 11-08-2028, και ότι το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να αποζημιώσει τον ιδιωτικό φορέα λόγω καθυστέρησης στην παράδοση των χώρων κατασκευής του έργου, αποζημίωση η οποία σύμφωνα με το αίτημα του ιδιωτικού φορέα ανέρχεται σε περίπου 125 εκατομμύρια ευρώ.
Άρα η κυβέρνηση για ένα έργο κόστους 295 εκατομμυρίων ευρώ θα καταβάλλει στον ιδιωτικό φορέα αποζημίωση ύψους 125 εκατομμυρίων ευρώ για γεγονότα καθυστέρησης ευθύνης του ίδιου του ελληνικού δημοσίου, δηλαδή ευθύνης δικής της.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που μπορεί να φαντάζει, και να είναι, ακραία προκλητική αλλά, δυστυχώς, δεν είναι πρωτοφανής: τον Απρίλιο η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να καταβάλλει αποζημίωση παρόμοιου ύψους για ίδιους λόγους στον Παραχωρησιούχο της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ για το τμήμα Πάτρα – Πύργος (εκεί για έργο συνολικού κόστους 295 εκατομμύρια ευρώ κατέβαλε αποζημίωση 115 εκατομμύρια ευρώ).
Η κυβερνητική συνέπεια σε όλο της το μεγαλείο! Λίγο ακριβή για την Ελληνική κοινωνία, βέβαια, αλλά λεφτά για τέτοιο ιερό σκοπό υπάρχουν.
Όμως, οι κυβερνητικές «αστοχίες» στο συγκεκριμένο έργο δεν τελειώνουν εδώ. Υπάρχει ένα ακόμα θέμα που οφείλουμε να αναδείξουμε ως στοιχείο ακραίας, και επίσης υψηλού κόστους, κυβερνητικής ανευθυνότητας.
Το συγκεκριμένο έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για ποσό 90 εκατομμύρια ευρώ. Προϋπόθεση για να λάβει η Ελλάδα το ποσό αυτό είναι να έχει ολοκληρωθεί το 100 % των εργασιών, δηλαδή να έχει κατασκευαστεί το έργο και να παραληφθεί μέσα στο 2026, πράγμα προφανώς αδύνατον αφού δόθηκε παράταση για τον Αύγουστο του 2028!
Δηλαδή από τώρα πρέπει να θεωρήσουμε χαμένα και αυτά τα 90 εκατομμύρια ευρώ!
Για όλα αυτά οι βουλευτές του Κινήματος Δημοκρατίας Θεοδώρα Τζάκρη, Αλέξανδρος Αυλωνίτης, Κυριακή Μάλαμα, Γιώτα Πούλου, Δρ. Μιχαήλ Χουρδάκης, και Ραλλία Χρηστίδου κατέθεσαν κοινοβουλευτική ερώτηση, όπου μετά την απεικόνιση του αδιανόητου και προκλητικού κυβερνητικού τραγέλαφου, καταλήγουν:
Επειδή
(α) Το Ελληνικό Δημόσιο έπρεπε να παραδώσει στον ΙΦΣ μέσα σε 12 μήνες τους λοιπούς χώρους κατασκευής του Έργου αλλά τελικά τους παρέδωσε σε 24 και πλέον μήνες, δηλαδή με καθυστέρηση πάνω από ένα χρόνο,
(β) Ο καθορισμός των διαγωνιστικών προϋποθέσεων και συμβατικών όρων αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου, άρα το Ελληνικό Δημόσιο όφειλε να οριοθετήσει ασφαλέστερα τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης των αναγκαίων για το έργο χώρων,
(γ) Η ένταξη ενός έργου που υπογράφηκε το 2023 με συμβατικό χρόνο ολοκλήρωσης το 2027 στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με δέσμευση ενός σημαντικού ποσού 90 εκατομμυρίων ήταν το λιγότερο ανεύθυνη και επισφαλής,
(δ) Το κόστος αυτής της χρονικής «αστοχίας» του Ελληνικού Δημοσίου θα ανέλθει αφενός σε 124,5 εκατομμύρια ευρώ λόγω πρόσθετων αποζημιώσεων σε κατασκευαστή και ΙΦΣ, και αφετέρου σε 90 εκατομμύρια που θα χαθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δηλαδή συνολικά θα φτάσει τα 215 εκατομμύρια ευρώ,
(ε) Επειδή η ελληνική κοινωνία έχει βιώσει πρόσφατα με σκληρό τρόπο μια οιονεί χρεοκοπία της οποίας οι συνέπειες και οι απαιτήσεις είναι μπροστά μας,
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
(1) Με ποια χρονικά και διαχειριστικά εχέγγυα για τη συντέλεση των αναγκαίων απαλλοτριώσεων οι «έμπειρες» υπηρεσίες του Ελληνικού Δημοσίου -δηλαδή από τη μία πλευρά η Μονάδα Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και από την άλλη πλευρά η Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών με Σύμβαση Παραχώρησης (Δ16) του του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών- αποφάσισαν να προχωρήσουν στον διαγωνισμό του συγκεκριμένου έργου;
(2) Με ποια χρονικά και διαχειριστικά εχέγγυα για την έγκαιρη υλοποίηση του έργου το Ελληνικό Κράτος αποφάσισε να το εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δεσμεύοντας χωρίς καμία πιθανότητα επιτυχίας ποσό 90 εκατομμυρίων ευρώ που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο κάπου αλλού;
(3) Σας φαίνεται λογικό ένα έργο παρούσας αξίας 295 εκατομμυρίων ευρώ να «καταναλώνει» 215 επιπλέον εκατομμύρια ευρώ;
(4) Θεωρείτε ότι οι συγκεκριμένες ηθελημένες ή αθέλητες «αστοχίες» πρέπει να μείνουν χωρίς συνέπειες για τις αρμόδιες πολιτικές και διοικητικές πλευρές του Ελληνικού Κράτους; Μόνο η Ελληνική κοινωνία θα πληρώνει;
