Eίναι ευρέα διαδεδομένη η άποψη, ότι η αποφυγή της κατανάλωσης κρέατος και η αυξημένη κατανάλωση φυτικής προέλευσης τροφών είναι πιο υγιεινές επιλογές. Παρότι αυτό θα μπορούσε να ισχύει για κάποιους ανθρώπους, δεν ισχύει για όλους. Διαφορετικοί οργανισμοί διαχειρίζονται με διαφορετικό τρόπο διαφορετικές τροφές.
Άνθρωποι και φυλές σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, έχουν προσαρμοστεί γενετικά, ώστε να μεταβολίζουν καλύτερα τις τροφές που είναι διαθέσιμες στην περιοχή τους. Έτσι οι Ασιάτες για παράδειγμα, μεταβολίζουν καλύτερα τροφές φυτικής προέλευσης, ενώ οι πληθυσμοί της Μεσογείου διατηρούν καλύτερη υγεία ακολουθώντας μια μικτή διατροφή. Διαφορετικοί πληθυσμοί έχουν διαφορετική διαμόρφωση στη μικροβιακή τους σύνθεση, όπως επίσης διαφοροποιούνται στην παραγωγή των πεπτικών τους ενζύμων.
Οι αποκλίσεις στο μικροβίωμα, στα πεπτικά ένζυμα και άλλα μεταβολικά μονοπάτια, επιτρέπουν σε πληθυσμούς σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη να μεταβολίζουν καλύτερα εντελώς διαφορετικές τροφές. Με τις μεταβολομικές αναλύσεις ανιχνεύουμε συχνά για παράδειγμα, δυσχέρεια στο μεταβολισμό φυτικών πρωτεϊνών που εμφανίζεται με αυξημένη παραγωγή οξαλικών. Τα οξαλικά είναι ένα κατάλοιπο του μεταβολισμού των φυτικών κυρίως πρωτεϊνών.
Αυξημένα επίπεδα οξαλικών συνδέονται με νεφρολιθίαση, εναπόθεση οξαλικών αλάτων σε ιστούς, όπως οι αρθρώσεις και τα αγγεία, με επακόλουθη επιδείνωση των αρθροπαθειών και της αρτηριοσκλήρυνσης. Έτσι, ενώ πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν αυξημένες ποσότητες από χόρτα, λαχανικά και τροφές φυτικής προέλευσης, αρκετοί από αυτούς δεν μπορούν να τις μεταβολίσουν.
Επίσης εντοπίζουμε συχνά, άτομα που μεταβολίζουν καλύτερα τροφές ζωικής προέλευσης, όπως το κόκκινο κρέας, τα αυγά και το τυρί, που επιδεικνύουν βελτίωση της υγείας τους αυξάνοντας την κατανάλωση αυτών των τροφών. Οι μεταβολομικές αναλύσεις εντοπίζουν με ακρίβεια τι ταιριάζει σε κάθε οργανισμό και τι του λείπει. Ανιχνεύουν εάν χρειάζεται λιγότερο ή περισσότερο κρέας, ανάλογα με την ικανότητα του οργανισμού να το μεταβολίζει και τις ανάγκες κατά τη διάρκεια μιας νόσου.
Η ποιότητα της τροφής παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στις διατροφικές επιλογές. Συστήνουμε το κρέας και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης να είναι από ζώα ελευθέρας βοσκής. Καλό είναι να αποφεύγουμε κρέας και προϊόντα από μαζική εκτροφή, που είναι επιβαρυμένα με ορμόνες, κρεατάλευρα, αντιβιώσεις και όπου η μαζική εκτροφή τους συνεισφέρει στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Αντιθέτως, η εκτροφή ζώων με βιώσιμους τρόπους, όπως η ελεύθερη βοσκή, είναι φιλική τόσο προς τα ζώα, όσο και στο περιβάλλον.
Η κατανάλωση κρέατος καλής ποιότητας, που δεν είναι βιομηχανικά επεξεργασμένο και δεν προέρχεται από μαζική εκτροφή, έχει υψηλή θρεπτική αξία και μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ενίσχυση της υγείας, ενώ έχει και ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, σε περιπτώσεις χρόνιων φλεγμονωδών νοσημάτων, στα πλαίσια μιας συνολικά ισορροπημένης διατροφής.
Η κατανάλωση τροφών υψηλής θρεπτικής αξίας, τόσο φυτικής προέλευσης όσο και ζωικής, στη σωστή αναλογία για τον κάθε οργανισμό, με την παράλληλη μείωση των βιομηχανικά επεξεργασμένων τροφών με πολλά ζάχαρα, είναι ακρογωνιαίος λίθος για την πρόληψη και την βελτίωση της πορείας των χρόνιων ασθενειών.
Δρ Δημήτριος Τσουκαλάς
Metabolomic Medicine
iatreio@drtsoukalas.com