Εχει υλοποιήσει δεκάδες έργα, ενώ πολλές είναι και οι εκκλησίες, τα προσκυνητάρια και οι τοιχογραφίες, που έχει αγιογραφήσει.
Και κάθε φορά, νιώθει την ίδια συναισθηματική ένταση, το ίδιο δέος, την ίδια συγκίνηση.
Η δε “επικοινωνία” που έχει με τον Αγιο που αγιογραφεί, γίνεται προσευχή και συνομιλία, που οδηγείται σε άλλα επίπεδα.
Ο αγιογράφος, Χρήστος Γαλανόπουλος, δε χρειάζεται συστάσεις. Εργα του, άλλωστε, βρίσκουμε σε όλους, σχεδόν τους Ιερούς Ναούς της πόλης.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην “εδεσσαϊκή”, μιλά με δέος για τη “μυσταγωγική” αυτή τέχνη, εξομολογείται τα συναισθήματά του, όταν ζωγραφίζει τον Χριστό και την Παναγία, και δηλώνει με νόημα, πως για τον ίδιο “η Αγιογραφία είναι μία επικοινωνία με τον εικονιζόμενο Άγιο.”
“Ε”: Ποιός είναι ο Χρήστος Γαλανόπουλος… που αγιογραφεί;
– Είμαι γόνος ιερατικής οικογένειας. Ο πατέρας μου ήταν ιερέας στο χωριό Θηριόπετρα Αλμωπίας, όπου και μεγάλωσα μέχρι τη Δευτέρα Γυμνασίου. Κατόπιν πήγα στην Αθωνιάδα Σχολή (1983-1988), όπου και πήρα τα πρώτα μαθήματα αγιογραφίας από τον Κωνσταντίνο Ξενόπουλο.
Παράλληλα συνδέθηκα και με τον γέροντα Μελέτιο Συκιώτη. Αυτός ήταν ο πρώτος που επανέφερε την βυζαντινή αγιογραφία στο Αγιο Όρος.
Γιατί και το Αγιο Όρος είχε επηρεαστεί από την ελαιογραφία και την ρωσική τέχνη.
Όταν, λοιπόν, ο γέροντας έμαθε πως ο Φώτης Κόντογλου κάνει προσπάθειες να ξαναφέρει τη βυζαντινή αγιογραφία στο φως, βγήκε από το Άγιον Όρος και πήγε και τον βρήκε. Συνεργάστηκαν για κάποιο χρονικό διάστημα και ο γέροντας Μελέτιος επέστρεψε στο κελλί του.
Εκεί, λοιπόν, σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο, κατέβαινα από τη Σχολή για να μείνω και να βλέπω τον γέροντα πώς δουλεύει. Αλλά και τα καλοκαίρια που έκλεινε η σχολή, δεν έβγαινα αμέσως έξω, αλλά καθόμουν παρά τους πόδας του και μάθαινα την ευλογημένη αυτή τέχνη. Και την μάθαινα με τον καλύτερο τρόπο. Ζώντας τον δάσκαλο κάθε μέρα, όλη την ημέρα.
Μετά ήρθε η ώρα να πάω φαντάρος. Μετά το στρατό ασχολήθηκα επαγγελματικά με την αγιογραφία. Μέχρι που προέκυψε η τράπεζα…. Αλλά φυσικά την αγιογραφία δεν την άφησα ποτέ. Η Αγιογραφία για μένα είναι μία επικοινωνία με τον εικονιζόμενο Άγιο.
“Ε”: Ποιές ήταν οι σπουδαιότερες στιγμές, που βιώσατε μέσω της τέχνης της Αγιογραφίας;
– Το να ιστορήσω μια εικόνα· δεν είναι απλά να εφαρμόσω αυτά που έμαθα… Αλλά για μένα είναι κάτι παραπάνω…. είναι μία προσευχή.
Πέρα από αυτήν, της προετοιμασίας, γιατί όταν αγιογραφώ, πάντα ανάβω το καντήλι και το θυμιατό που έχω στο εργαστήριο, θα ακούω ψαλμούς ή ομιλίες ή οτιδήποτε άλλο ψυχοφελές.
Όταν αγιογραφώ, επίσης, έχω την αίσθηση ότι συνομιλώ με τον ιστορούμενο άγιο… Του καταθέτω τους λογισμούς μου, τις σκέψεις μου, τις απορίες μου, τις λαχτάρες μου, τον πόνο μου, και φυσικά τον παρακαλώ για τη Σωτηρία της ψυχής μου.
Γι’ αυτό κάθε στιγμή την ώρα της αγιογραφίας είναι σπουδαία!!!
Υπήρχαν, βέβαια, και κάποιες στιγμές πιο προσωπικές, πιο αποκαλυπτικές… σχετικά με την αγιογράφηση κάποιων Αγίων. Όπως για παράδειγμα της Αγίας Αθανασίας της εξ Αιγίνης, που η ίδια αποκάλυψε το πώς να την ζωγραφίσω.
“Ε”: Ποιές θεωρείτε ότι είναι οι διαφορές που έχει η αγιογραφία από τη ζωγραφική;
– Διαφορές… Κυρίως θεματολογικές. Στην ελεύθερη ζωγραφική τα θέματα μπορεί να είναι από οπουδήποτε. Στην Αγιογραφία το λέει και η λέξη, ζωγραφίζουμε Αγίους.
Η αγιογραφία είναι, πώς να το πω, πιο μυσταγωγική. Στην αγιογραφία καταθέτεις βιώματα, πνευματικές εμπειρίες.
Χωρίς να θέλω να μειώσω τη ζωγραφική, φυσικά, γιατί και εκεί εκφράζεσαι. Ίσως είναι αυτό που είπα στην αρχή· η θεματολογία κάνει τη διαφορά.
“Ε”: Σήμερα οι νέοι ασχολούνται ή θέλουν να μάθουν αγιογραφία;
– Σήμερα υπάρχει μία αρκετά μεγάλη στροφή στην αγιογραφία. Πολλοί νέοι ασχολούνται με αυτή την τέχνη. Σχεδόν όλες οι Μητροπόλεις έχουν και από μία Σχολή Αγιογραφίας. Στην ενορία του Αγίου Γεωργίου, στα Γιαννιτσά, το 2000 μαζί με τον πατέρα Ιωάννη τον Σπυρίδη είχαμε ίδρυση σχολή αγιογραφίας, που λειτουργεί μέχρι και σήμερα και είχα διδάξει χρόνια.
Για να είμαι ειλικρινής δεν είμαι τόσο σύμφωνος με τον τρόπο εκμάθησης.
Δηλαδή αυτόν τον ακαδημαϊκό, το να πάει κάποιος μια ώρα και να κάνει αυτά που θα του δείξουν και μετά στο σπίτι να τα επαναλάβει. Ίσως επειδή κι εγώ δεν την έμαθα έτσι αυτή την τέχνη, αλλά όπως είπα έζησα με τον δάσκαλό μου. Και ζώντας τον δάσκαλό σου, πέρα από την τεχνική λαμβάνεις και το πνεύμα του. Όπως και να έχει, όμως, το ευχάριστο είναι ότι αρκετοί νέοι ασχολούνται με την αγιογραφία…
“Ε”: Πόσα έργα, αλήθεια, έχετε αγιογραφήσει και ποιό είναι το αγαπημένο σας;
– Μετά από όσα είπαμε, το ποσοτικό “πόσα”, δε με εκφράζει. Έχω κάνει αρκετά έργα, και ολόκληρα τέμπλα ιερών ναών, και σε προσκυνητάρια και τοιχογραφίες.
Δε μπορώ, ωστόσο, να απαντήσω ποιο είναι το αγαπημένο μου.
Με κάθε εικόνα που κάνω, δένομαι. Το Πάσχα που ήμουν στο Αγιο Όρος, είδα μια εικόνα που είχα αγιογραφήσει, όταν ήμουν μαθητής….πριν από 35 χρόνια. Και θυμήθηκα και ένιωσα ξανά αυτά που ένιωθα όταν την αγιογραφούσα τότε.
Οπότε, δε μπορώ να απαντήσω, ποιο είναι το αγαπημένο μου… Μπορώ όμως να πω με σιγουριά, πώς θα το αναγνωρίσω, όσα χρόνια κι αν περάσουν.
“Ε”: Ολοκληρώνοντας την όμορφη συζήτησή μας, θα θέλατε να μας πείτε, πώς νιώθετε την ώρα που αγιογραφείτε τον Χριστό, την Παναγία, από τα ιερότερα πρόσωπα της Ορθοδοξίας;
– Την ώρα που αγιογραφώ τον Χριστό, την Παναγία… Προσεύχομαι. Τώρα, όταν ζωγραφίζω έναν εσταυρωμένο Χριστό…. φυσικά το δέος είναι μεγαλύτερο.
Όταν ζωγραφίζεις την πλευρά που εξήλθε Αίμα και ύδωρ…ή τους τύπους των ήλων… Αλλά μήπως το ίδιο δε συμβαίνει και μόνο που βλέπεις και προσκυνάς την εικόνα της Αναστάσεως; Πόσο μάλλον όταν την αγιογραφείς.
Βλέποντας τον Χριστό να ανασύρει από τον Άδη, αφού έχει σπάσει πρώτα τις πύλες και τις κλειδαριές του, τον Αδάμ και την Εύα και συμβολικά και όλη την ανθρωπότητα…
Πώς να μη νιώθω χαρά, δέος, αλλά και αισθήματα ευχαριστίας προς τον Κύριο και την Παναγία Μητέρα Του, που με αξίωσαν να απεικονίζω τις μορφές τους, να τις προσκυνούν οι πιστοί, να παίρνουν χάρη και να αγιάζονται…
Η μορφή της Παναγίας… Τι παρηγοριά είναι αυτή, όταν βλέπεις να κρατά στα χέρια της το Δημιουργό του παντός!!! Και πόσα άλλα…
Είπαμε η αγιογραφία είναι θεολογία και η θεολογία δεν τελειώνει….
Μελλοντικά σχέδια
“…Έτσι όπως είναι τα πράγματα, δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει. Αυτό βέβαια ισχύει όχι μόνο τώρα, λόγω του covid-19, αλλά πάντα. Γι’ αυτό δεν έχω κάποια σχέδια. Να λέω θα κάνω αυτό ή εκείνο.
Έχω όμως μια επιθυμία. Φεύγοντας απ’ αυτόν τον κόσμο, πρώτα ο Θεός, να έχω αφήσει κάτι πίσω μου. Ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα αυτό της αγιογραφίας.”
✍️ Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα “εδεσσαϊκή” Ν. Πέλλας