Ν. ΠΕΛΛΑΣ: Η ψυχική υγεία στο επίκεντρο των ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΙΜΟΓΛΟΥ & ΣΟΦΙΑΣ ΤΣΙΦΙΔΑ

Συνεντέυξεις

“…ο άνθρωπος με υπομονή και θέληση μπορεί να καταφέρει τα πάντα…”

“…οι άνθρωποι να έχουν θετικά πρότυπα ζωής…”

Δύο οι Ανθρωποί μας, σήμερα, καταξιωμένοι και πετυχημένοι στο χώρο τους.

Ο Δημήτρης Κίμογλου*, ψυχοθεραπευτής, που δραστηριοποιείται στην Αριδαία, όπου διατηρεί Εργαστήριο Νευροπρογραμματισμού, και η Σοφία Τσιφίδα, ψυχίατρος – ψυχοθεραπεύτρια, που διατηρεί ιατρείο στα Γιαννιτσά.

Τους θέσαμε κάποιες ερωτήσεις και οι απαντήσεις, που έδωσαν, ήταν καθηλωτικές και άκρως ενδιαφέρουσες.

Αλλωστε, ας μην ξεχνάμε, πως στην εποχή του κορωνοϊού, μας απασχολεί έντονα το ζήτημα της ψυχικής μας υγείας, γι’ αυτό και είναι χρήσιμο και απαραίτητο να ακούμε τις συμβουλές των ειδικών.
Ας διαβάσουμε, λοιπόν, όσα χρήσιμα μας είπαν:

ΚΙΜΟΓΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

“Ε”: Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αλλάξει τη ζωή μας, σε πολλά επίπεδα, με τους περισσότερους ανθρώπους να προσπαθούν να διαχειριστούν μεγάλες αλλαγές στη ζωή τους. Εσείς, σήμερα, κυρίως, με ποιές προκλήσεις έρχεστε αντιμέτωποι;

– Η πανδημία COVID-19 και η επακόλουθη οικονομική ύφεση έχουν επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία πολλών ανθρώπων και έχουν δημιουργήσει νέα εμπόδια για άτομα που ήδη υποφέρουν από ψυχικές ασθένειες.
Περιληπτικά θα αναφέρω παρακάτω από την προσωπική μου εμπειρία τις κατηγορίες ανθρώπων που επηρεάζει και το πως. Ενήλικες / Νέοι / Ηλικιωμένοι.

Η πανδημία έχει επηρεάσει σίγουρα την ψυχική υγεία, ιδιαίτερα με την ευρεία κοινωνική απομόνωση, που προκύπτει από τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας.

Ένα ευρύ φάσμα ερευνών συνδέει την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά με την κακή ψυχική και σωματική υγεία. Η ευρεία εμπειρία της μοναξιάς είχε γίνει θέμα ακόμη και πριν από την πανδημία, δεδομένης της συσχέτισής της με μειωμένη διάρκεια ζωής και μεγαλύτερο κίνδυνο ψυχικών και σωματικών ασθενειών.

Οι ενήλικες αναφέρουν συγκεκριμένες αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία και ευημερία τους, όπως δυσκολία στον ύπνο ή στο φαγητό, αύξηση στην κατανάλωση αλκοόλ ή χρήση ουσιών, και επιδείνωση χρόνιων καταστάσεων, λόγω ανησυχίας και άγχους για τον κορονοϊό.
Ο φόβος της μόλυνσης από τον COVID-19 είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας κατάθλιψης, άγχους και στρες, σε μερικές μελέτες, ενώ συγγενείς ή φίλοι που μολύνθηκαν με τον COVID-19 είχαν, επίσης, αυξήσει το επίπεδο ανησυχίας.

Οι νέοι έχουν βιώσει μια σειρά από συνέπειες, όπως το κλείσιμο των πανεπιστημίων και η απώλεια εισοδήματος, που μπορεί να συμβάλουν στην κακή ψυχική υγεία. 
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ένα μεγαλύτερο από το μέσο όρο των νέων ενηλίκων (ηλικίας 18-24 ετών) αναφέρουν συμπτώματα άγχους και/ή καταθλιπτικής διαταραχής, η απώλεια εργασίας σχετίζεται με αυξημένη κατάθλιψη, άγχος, αγωνία και χαμηλή αυτοεκτίμηση και μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά διαταραχής χρήσης ουσιών και αυτοκτονίας.

Οι κάτοικοι γηροκομείων είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε θέματα υγείας. Στις αρχές της πανδημίας του COVID-19, πολλές εγκαταστάσεις υιοθέτησαν αυστηρές πολιτικές κλειδώματος. Ωστόσο, η κοινωνική απομόνωση είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο για κατάθλιψη, άγχος, επιδείνωση της άνοιας και ακόμη και πρόωρο θάνατο.

“Ε”: Και επειδή, σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας, έχει εισχωρήσει στη ζωή μας η χρήση του διαδικτύου, εσείς το χρησιμοποιείτε στη δουλειά σας για ατομικές ή ομαδικές ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες;

– Στο σύστημα που εφαρμόζω, στο Ινστιτούτο Genesis, όλα τα προγράμματα είναι δια ζώσης. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται μηχανήματα και εργαστήρια, κάτι το οποίο δεν μπορεί να επιτευχθεί εξ αποστάσεως με τη χρήση του διαδικτύου.

“Ε”: Από την εμπειρία σας, ποιά είναι τα πιο συχνά προβλήματα και δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, γι’ αυτό και βοήθεια;

– Τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί μας, από τη δική μου τουλάχιστον εμπειρία, και, ενδεχομένως, λόγω των συχνών lockdown και της πανδημίας ειναι οι κρίσεις πανικού, η κατάθλιψη, οι ιδεοληψίες και ψυχαναγκαστική διαταραχή, προβλήματα εξαρτήσεων, όπως υπερφαγία, κάπνισμα, κατανάλωση, αλκοόλ και πολλές ειδικές φοβίες, τα οποία πολλά από αυτά προέκυψαν, γεννήθηκαν ή αναζωπυρώθηκαν λόγω της πανδημίας και της απομόνωσης του κόσμου.

“Ε”: Και σε όσους διστάζουν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία, τι θα τους λέγατε;

– Σε όσους διστάζουν να ξεκινήσουν κάποια μορφή ψυχοθεραπείας, θα τους έλεγα ότι από τη στιγμή που αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα, το οποίο μπορεί να γίνει χρόνιο και να τους κάνει τη ζωή και την καθημερινότητα δυσλειτουργική, καλό είναι να κάνουν κάτι για τον εαυτό τους. Θεωρώ ότι πράγματα, τα οποία μπορούν να ξεπεραστούν καλό είναι να ξεπεραστούν.

Τα περισσότερα ψυχολογικά θέματα με μία εύστοχη και καλή αγωγή είτε είναι ψυχοθεραπεία ή φαρμακευτική ή ακόμα και συνδυασμός των δύο για πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να βοηθήσουν τον άνθρωπο να ξαναπάρει πίσω τη ζωή του και να γίνει χαρούμενος και ευτυχισμένος. Η ζωή μας γενικά είναι μικρή και καλό είναι να μην περιμένουμε, γιατί, ίσως, κάποια στιγμή περάσουν τα χρόνια, κοιτάξουμε πίσω και δούμε μία ζωή,την οποία δεν ζήσαμε.

“Ε”: Θα θέλατε να στείλετε κάποιο μήνυμα στους αναγνώστες μας;

– Θα ήθελα να τους πω δύο πράγματα· το πρώτο είναι ότι η δύναμη των κυμάτων είναι η επιμονή τους και ποτέ δε θα δεις κύμα να παραδίνεται. Έτσι και ο άνθρωπος, όταν επιμένεις σε κάτι με πίστη στον εαυτό σου, υπομονή και θέληση μπορείς να καταφέρεις τα πάντα. Και το δεύτερο, μην περιμένετε να γυρίσει ο τροχός, πηγαίνετε και γυρίστε τον εσείς

* GENESIS
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΝΕΥΡΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
Καθηγητής CH Dr. Δημήτρης Κίμογλου
Ψυχοθεραπευτής 
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Breyer
Μετεκπαιδευτείς στον Καναδά NGH
Dipl. Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Level 7 Edexcel BTEC UK
Cert. Ογκολογίας Harvard Medical School
Dipl. Εγκληματολογίας NCFE UK
www.kimoglou.com
www.counseling.gr
Τηλ. 6946301022

ΣΟΦΙΑ ΤΣΙΦΙΔΑ* 

“Ε”: Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αλλάξει τη ζωή μας, σε πολλά επίπεδα, με τους περισσότερους ανθρώπους να προσπαθούν να διαχειριστούν μεγάλες αλλαγές στη ζωή τους. Από την εμπειρία σας, ποιά είναι τα πιο συχνά προβλήματα και δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, γι’ αυτό αναζητούν και βοήθεια;

– Πράγματι η πανδημία προκάλεσε πρωτόγνωρα φαινόμενα στην Ελληνική και όχι μόνο κοινωνία. Οι άνθρωποι όλων των ηλικιών έζησαν και συνεχίζουν να ζουν καταστάσεις, για τις οποίες δεν ήταν έτοιμοι και οι οποίες τους επιβάρυναν ψυχικά σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Η κοινωνική απομόνωση, που έφερε ο αποκλεισμός, οι φοβίες που δημιουργήθηκαν, οι πραγματικοί φόβοι για την υγεία τους, η οικονομική στενότητα σε ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού, που ήταν αποτέλεσμα της σημαντικής μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας επιβάρυναν με άγχος μεγάλο αριθμό συνανθρώπων μας, με μια καταθλιπτική διάθεση, με την αίσθηση μιας απροσδιόριστης ματαιότητας και με μεγάλη αγωνία για το αύριο που έρχεται και που δεν μοιάζει να είναι διαφορετικό από αυτό που ακόμη ζούμε σήμερα.

Ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον έχει την ανάγκη της επαφής με τους άλλους ανθρώπους. Τα παιδιά με το κλείσιμο των σχολείων αποδιοργανώθηκαν, δεν είχαν που να διοχετεύσουν την ζωντάνια και την ενέργεια τους, εργαζόμενοι έχασαν τις δουλειές τους, ηλικιωμένοι κλείστηκαν στα σπίτια τους. Υπό τις στρεσογόνες αυτές καταστάσεις τα περιστατικά με αγχώδη διαταραχή πολλαπλασιάστηκαν, οι κρίσεις πανικού αυξήθηκαν και πολλοί ασθενείς υποτροπίασαν, οι καταθλίψεις εντάθηκαν.

Η πανδημία αύξησε επίσης σε μεγάλο βαθμό τις εξαρτήσεις από το διαδίκτυο, το οποίο αρχικά φάνηκε να αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την επικοινωνία των ανθρώπων, ωστόσο αποδεικνύεται ανεπαρκές υποκατάστατο της φυσικής τους συνύπαρξης, με αυξημένο τον κίνδυνο της κατάχρησης του.

“Ε”: Και επειδή, σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας, έχει εισχωρήσει στη ζωή μας η χρήση του διαδικτύου, εσείς το χρησιμοποιείτε στη δουλειά σας για ατομικές ή ομαδικές ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες; 

– Το διαδίκτυο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, που μας φέρνει κοντά, όσο μακριά και να βρισκόμαστε. Φυσικά και το αξιοποιώ στην δουλειά μου, ήδη πολύ ενωρίτερα από την εμφάνιση της πανδημίας και κατά τη διάρκεια αυτής καθώς και μετά ακόμη συχνότερα και ακόμη εντονότερα. 
Με αφορμή την πανδημία, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανακάλυψαν τις δυνατότητες που δίνει η τεχνολογία και αυτό είναι πολλαπλά χρήσιμο. Βέβαια, στη δική μου δουλειά, πέρα από το λόγο, σημασία έχουν και άλλα στοιχεία, όπως το συναίσθημα, η γλώσσα του σώματος, οι εκφράσεις του προσώπου, κ.α.

Αυτό απαιτεί γιατρός και ασθενής να αναπτύξουν ιδιαίτερες τεχνικές επικοινωνίας, κατά τρόπο που η εξ αποστάσεως συνεργασία τους να μην υστερεί από την φυσική. Βρισκόμαστε πάντως σε καλό δρόμο και σίγουρα θα υπάρξει βελτίωση ως προς αυτό, με την απόκτηση εμπειρίας.  

“Ε”: Και σε όσους διστάζουν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία, τι θα τους λέγατε; 

– Θα έλεγα μια επίσκεψη στον ψυχίατρο και αυτός είναι που θα αποφασίσει αν ενδείκνυται η ψυχοθεραπευτική του παρέμβαση ή η ψυχιατρική του υποστήριξη, ενδεχομένως με φαρμακευτική βοήθεια, ή συνδυασμός και των δύο, είτε προσωρινά είτε μόνιμα. Η επίσκεψη λοιπόν στον ψυχίατρο είναι μια απολύτως φυσιολογική και αναγκαία καταφυγή κάθε φορά, που εμφανίζονται συμπτώματα, που επηρεάζουν την λειτουργικότητα μας στην καθημερινότητα, όπως άγχος, καταθλιπτική διάθεση, κ.α.

Όπως το σώμα μας είναι αυτό που συχνά προσβάλλεται από διάφορες ασθένειες, άλλοτε ελαφρές άλλοτε σοβαρές, και μας οδηγεί στον γιατρό, έτσι και η ψυχή μας, επιβαρύνεται πολλές φορές και χρειάζεται μια βοήθεια από τον ειδικό για να μπορέσει να ανακουφιστεί και να ξαναοργανωθεί.

Η προσφυγή στον ψυχίατρο έχει προ πολλού πάψει να αποτελεί ταμπού, οι περισσότεροι άνθρωποι προσέρχονται χωρίς καμία προκατάληψη πια και γρήγορα κατανοούν πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που λαμβάνουν. Δεν υπάρχει κανείς λόγος να αρνείται κάποιος τις πολύτιμες υπηρεσίες του ψυχιάτρου, όταν νιώσει, πως τα βάρη της καθημερινότητας έχουν γίνει σε κάποιον βαθμό αβάσταχτα.

“Ε”: . Θα θέλατε να στείλετε κάποιο μήνυμα στους αναγνώστες μας;

– Θα επικαλεστώ την αρχαία ρήση: Νους υγιής εν σώματι υγιή. Οι άνθρωποι θα πρέπει να φροντίζουν την σωματική τους υγεία προσέχοντας τη διατροφή τους, την άσκησή τους, απέχοντας από κάθε είδους κατάχρηση, από την χρήση ουσιών και περιορίζοντας στο ελάχιστο την χρήση του αλκοόλ, συνδέοντας την μόνο με ιδιαίτερες στιγμές και ταυτόχρονα να φροντίζουν την ψυχική τους υγεία.

Να έχουν θετικά πρότυπα ζωής, να ζουν με ηθικές αρχές και αξίες, να βαδίζουν το δρόμο της αρετής, να θέτουν ευγενείς στόχους, να παλεύουν να τους πετύχουν με θεμιτά μέσα, να μάθουν να διαχειρίζονται δύσκολες καταστάσεις, να μάθουν να αποκλιμακώνουν τις αναπόφευκτες συγκρούσεις της καθημερινότητας, να μην κρατούν θυμό μέσα τους και να αποκτήσουν ήπιες δεξιότητες, ώστε να επικοινωνούν με τους γύρω τους εγκάρδια και με ειλικρίνεια.

Τότε όλα θα είναι καλύτερα και εμείς οι επαγγελματίες της ψυχικής υγείας λιγότερο απαραίτητοι. 

• Η κυρία Σοφία Τσιφίδα είναι ψυχίατρος – ψυχοθεραπεύτρια της Γνωστικής Αναλυτικής και διατηρεί ιατρείο στα Γιαννιτσά, από το έτος 1998.

Η σελίδα της στο facebook εδώ